Keywords: AGAD Ewangelicka ordynacja koÅ›cielna na Pomorzu Zachodnim.png de Kercken Ordeninge des gantzen Pamerlandes Doch de Hochgebaren Försten vnd Heren Heren Barnym vnde Philips beydegeuedderen vp dem landdagetho Treptow tho eeren dem hilligen Euangelto beslaten Doch Doc Joannem Bugenhagen 1535 pl Pierwsza ordynacja KoÅ›cioÅ‚a ewangelickiego dla KsiÄ™stwa Pomorskiego opracowana przez Jana Bugenhagena Normy i przepisy regulujÄ…ce naukÄ™ i ustrój KoÅ›cioÅ‚a ewangelickiego na Pomorzu Ordynacja skÅ‚ada siÄ™ z trzech części o duchownych o finansowaniu koÅ›cioÅ‚a szkolnictwa i opieki nad ubogimi a także o liturgii OdgÅ‚osy wystÄ…pienia Marcina Lutra w 1517 roku dość szybko dotarÅ‚y na Pomorze Zachodnie Już w 1520 roku w Trzebiatowie i pobliskim klasztorze w BiaÅ‚obokach uformowaÅ‚ siÄ™ krÄ…g jego zwolenników kierowany przez Jana Bugenhagena a poglÄ…dy reformacyjne zyskaÅ‚y wielu zwolenników wÅ›ród Å›redniego mieszczaÅ„stwa i pospólstwa miejskiego Książę BogusÅ‚aw X poczÄ…tkowo przychylnie patrzyÅ‚ na nowych kaznodziejów a w podróży na sejm do Wormacji 1521 roku zatrzymaÅ‚ siÄ™ w Wittenberdze i wysÅ‚uchaÅ‚ kazania M Lutra Jednakże wszczÄ™cie tumultu przez wyznawców nowej religii w Trzebiatowie w koÅ„cu 1521 roku spowodowaÅ‚ zmianÄ™ poglÄ…dów ksiÄ™cia który do koÅ„ca swoich dni zwalczaÅ‚ na Pomorzu naukÄ™ protestanckÄ… Również jeden z jego nastÄ™pców Jerzy zachowaÅ‚ aż do Å›mierci w 1531 roku przywiÄ…zanie do katolicyzmu Drugi z synów BogusÅ‚awa X sprawujÄ…cych współrzÄ…dy na Pomorzu Barnim XI który w latach 1518 “1520 przebywaÅ‚ na studiach w Wittenberdzie i osobiÅ›cie znaÅ‚ M Lutra zaczÄ…Å‚ siÄ™ w koÅ„cu lat dwudziestych XVI wieku skÅ‚aniać do nowej konfesji Po Å›mierci Jerzego I sejm pomorski w 1531 roku wypowiedziaÅ‚ siÄ™ za wolnym gÅ‚oszeniem Ewangelii w ksiÄ™stwie a Barnim XI zbliżyÅ‚ siÄ™ do ewangelickich książąt Rzeszy skupionych w Lidze Szmalkaldziej Syn Jerzego Filip I nie byÅ‚ przeciwny nowej nauce Ostateczne zmiany w koÅ›ciele pomorskim nastÄ…piÅ‚y w grudniu 1534 roku na sejmie w Trzebiatowie Obaj wÅ‚adcy pomorscy widzÄ…c zmiany zachodzÄ…ce w spoÅ‚eczeÅ„stwie przejÅ›cie znacznej części mieszczaÅ„stwa i szlachty na nowÄ… konfesjÄ™ postanowili wprowadzić oficjalnie reformacjÄ™ na Pomorzu i jednoczeÅ›nie sekularyzować znaczny majÄ…tek koÅ›cielny Jednakże plany książęce ze wzglÄ™du na ich podÅ‚oże ekonomiczne i polityczne spotkaÅ‚y siÄ™ ze sprzeciwem stanów również tych ewangelickich Mimo to Barnim XI i Filip I nakazali wprowadzić nowÄ… konfesjÄ™ jako religiÄ™ panujÄ…cÄ… w paÅ„stwie a jej podstawy dogmatyczne i ustrojowe polecili opracować Janowi Bugenhagenowi który specjalnie przybyÅ‚ na ich zaproszenie z Wittenbergii PrzygotowaÅ‚ on OrdynacjÄ™ KoÅ›cielnÄ… dla Pomorza wydanÄ… drukiem w 1535 roku w Wittenberdze Za fundament nauki ewangelickiej na Pomorzu przyjÄ™to konfesjÄ™ augsburskÄ… z 1530 roku w opracowaniu teologa protestanckiego Filipa Melanchtona wraz z zasadami wiary katechizmu M Lutra Z polecenia obu monarchów J Bugenhagen osobiÅ›cie wizytowaÅ‚ koÅ›cioÅ‚y w ksiÄ™stwie wprowadzajÄ…c luteranizm tworzyÅ‚ nowÄ… organizacjÄ™ koÅ›cielnÄ… w oparciu o sieć parafii synodów i superintendentur a także braÅ‚ udziaÅ‚ w opracowaniu agendy czyli skodyfikowaniu form życia religijnego i nabożeÅ„stw koÅ›cioÅ‚a reformacyjnego na Pomorzu 1542 Miejsce Wittenberga Opis OryginaÅ‚ jÄ™z niemiecki papier druk 145x90 mm 39 kart; Miejsce przechowywania AP Szczecin RÄ™kopisy i SpuÅ›cizny sygn 799; Autor komentarza PaweÅ‚ Gut 1535 AP Szczecin RÄ™kopisy i SpuÅ›cizny sygn 799; Jan Bugenhagen Custom license marker 2014 08 13 PD-old-100 Uploaded with UploadWizard Pommersche Evangelische Kirche History of Pomerania Media contributed by AGAD presented in former polska pl portal |